Jak poprawnie powiedzieć „w Słowacji” czy „na Słowacji”? Takie pytanie ostatnio dostałam, a że to temat jak najbardziej związany ze Słowacją, to postanowiłam o tym napisać. Mam nadzieje, że już nikt więcej nie będzie miał wątpliwości.
Czasem język ojczysty potrafi sprawiać więcej problemu niż język obcy. Dlatego też dzisiaj chciałabym zwrócić uwagę na zagadnienie związane z językiem polskim. A na końcu porównanie z językiem słowackim.
W czy na Słowacji?
Ku zaskoczeniu niektórych z Was muszę stwierdzić, że obie wersje są poprawne!
Na Słowacji to historyczna i tradycyjna forma. Przyimek na kojarzyć się może bardziej z regionami czy wyspami, dlatego też korzeni tego wyrażenia należy szukać w historii Słowacji, która długie lata była częścią Węgier, Austro-Węgier czy następnie Czechosłowacji. Stąd też wówczas o Słowacji mówiono jak o regionie.
Wyrażenie w Słowacji może brzmieć trochę sztucznie, czy urzędowo, ale również jest w języku polskim dopuszczalne. Wyrażenie z przyimkiem w to typowy model składniowy, gdy mówimy o konkretnym państwie. Ten wariant stał się bardziej popularny po 1993 roku, kiedy to powstało samodzielne państwo słowackie.
Mirosław Bańko sugeruje, że wyrażenia w Słowacji powinno się używać w sytuacjach, w których chcemy podkreślić słowacką niezależność.
Na Słowację czy do Słowacji?
Innym zagadnieniem językowym, które też czasem się pojawia to, jak powiedzieć poprawnie jadę na Słowację czy jadę do Słowacji? Wątpliwości te wynikają z wyżej wymienionych reguł stosowanych w języku polskim.
Tutaj ponownie - obie formy są poprawne, jednak wyrażenie jadę do Słowacji jest bardzo rzadko spotykane (nie oszukujmy się, brzmi co najmniej dziwnie 😉). Uzasadnienie poprawności obu wersji także wynika z wyżej przytoczonych faktów.
A zatem:
→ Jedziemy na wakacje na Słowację lub do Słowacji.
→ Chodzimy po górach na Słowacji lub w Słowacji.
Podobny problem mają w języku słowackim
W języku słowackim podobnie jak i u nas, wyrażenie z przyimkiem na stosuje się w przypadku regionów lub państw znajdujących się na wyspie, półwyspie. Wyjątkiem są wyrażenia na Slovensku (na Słowacji) i na Ukrajine (na Ukrainie). Językoznawcy z Instytutu Ľudovíta Štúra przy Słowackiej Akademii Nauk upatrują początków tego wyrażenia w czasach monarchii austro-węgierskiej. Podobnie jak w języku polskim, sformułowanie to bardzo utrwaliło się w języku słowackim i jest używane do dziś.
Oczywiście, na Słowacji odzywają się głosy, które twierdzą, że forma na Slovensku nie odzwierciedla aktualnego stanu słowackiej państwowości i że należałoby zacząć stosować wariant v Slovensku. Pytaniem zostaje, czy naprawdę jest sens walczyć z uzusem językowym? Bo według mnie jest to walka z wiatrakami, skoro nawet 27 lat istnienia niezależnej Republiki Słowackiej nic w tej kwestii nie zmieniło.
Oczywiście, na Słowacji odzywają się głosy, które twierdzą, że forma na Slovensku nie odzwierciedla aktualnego stanu słowackiej państwowości i że należałoby zacząć stosować wariant v Slovensku. Pytaniem zostaje, czy naprawdę jest sens walczyć z uzusem językowym? Bo według mnie jest to walka z wiatrakami, skoro nawet 27 lat istnienia niezależnej Republiki Słowackiej nic w tej kwestii nie zmieniło.
A Wam która wersja się podoba Na Słowacji czy w Słowacji / Na Słowację czy do Słowacji?
Mam nadzieję, że pomogłam!
Jeśli spodobał Ci się mój wpis, to będzie mi miło, jeśli:
✦ zostawisz tu swój komentarz
✦ polajkujesz mój fanpage
✦ udostępnisz ten wpis swoim znajomym
Podczas pisania tego artykułu korzystałam z:
Na Słowacji czy w Słowacji? W: sjp.pwn.pl. Artykuł dostępny online, dostęp 08.01.2020
Na Słowacji czy w Słowacji – raz jeszcze. W: sjp.pwn.pl. Artykuł dostępny online, dostęp 08.01.2020
Do Chorwacji, ale na Słowację. W: sjp.pwn.pl. Artykuł dostępny online, dostęp 08.01.2020
Na Słowację, ale do Chorwacji. W: sjp.pwn.pl. Artykuł dostępny online, dostęp 08.01.2020
Na SŁOWACJĘ i do SŁOWACJI. W: nck.pl. Artykuł dostępny online, dostęp 09.01.2020
Rzeczywiście "w Słowacji" i "do Słowacji" brzmi dosyć dziwnie, nienaturalnie. Ja spotkałam się jeszcze z teorią, że częściej mówimy "na Słowacji" ze względu na fakt, że jest to stosunkowo górzysty kraj. Nie wiem, ile w tym prawdy, ale kojarzy mi się to z o tym, jak mówi się o małej miejscowości na południu, z której pochodzę i która też położona jest na wzniesieniu - mówię jadę "na Rdziostów", a nie "do Rdziostowa" :)
OdpowiedzUsuńHa! Dzieki!
OdpowiedzUsuńPolecam się ;)
UsuńW kontekście dyskusji "na Słowacji" czy "w Słowacji" warto wspomnieć Czeską anegdotę o Słowakach.
OdpowiedzUsuń"Słowak 'chodi na autie' a Czech 'jizdi autom'
dla mnie wersje do Słowacji, do Ukrainy itd brzmią bardzo naturalnie i normalnie. To są niepodległe kraje, a nie prowincje lub skolonizowane terytoria.
OdpowiedzUsuńAle wyobraź sobie, że do Ukrainy JEST NIEPRAWIDŁOWE!!!!!! Pan prof. Miodek wyraźnie to powiedział. Jest kilka krajów jak Węgry, Słowacja, Litwa, Łotwa i Białoruś, i Ukraina, które uznawane były jako re blusko i za międzą niejako i dlatego, utarła się i stworzyła forma na jako jedyna prawidłowa. Węgry nie są żadną krainą, prowincją a mówi i pisze się "na", tylko i wyłącznie! Tak samo mówienie na Słowacji nie ma nic wspólnego z umniejszaniem jej państwowości. To, że ktoś sobie tak wymyślił, że będzie mówił głupio "w" odnośnie w/w krajów nie ma nic wspólnego z poprawnością i nikogo nie obowiązuje a jest błędem!
Usuń