W katowickiej Galerii Rondo Sztuki do 6 marca można oglądać wystawę fotografii czechosłowackiej. Wystawa ta związana jest z członkami i przyjaciółmi grupy fotografów określanych jako Słowacka Nowa Fala.
W katowickiej Galerii Rondo Sztuki do 6 marca można oglądać wystawę Fotografia czechosłowacka lat 80./Członkowie i przyjaciele Słowackiej Nowej Fali. A w związku z tym, że jestem ze Śląska, to nie mogłam tej okazji przepuścić.
O innych odwiedzonych przeze mnie wystawach możecie przeczytać tutaj.
O innych odwiedzonych przeze mnie wystawach możecie przeczytać tutaj.
Słowacka Nowa Fala
Słowacka Nowa Fala to termin, którym oznaczana jest grupa 8 słowackich fotografów, którzy jako dobrze rokujący artyści w latach 80. spotkali się na praskiej FAMU (Akademia Sztuk Scenicznych w Pradze). Do grupy tej należą Martin Štrba, Jano Pavlík (zmarły w 1988 roku), Rudo Prekop, Vasil Stanko, Tono Stano, Miro Švolík, Kamil Varga i Peter Župník.
Nazwa Słowacka Nowa Fala została stworzona przez Lukáša Kadlíčkę — kolegę z roku słowackich fotografów. Sami zainteresowani przyznają, że oni nigdy siebie nie postrzegali jako zorganizowanej, czy rewolucyjnej grupy, dlatego też nigdy nie mieli żadnego manifestu. Byli po prostu grupą chłopaków, których talent wywiódł daleko od domu. Przez to, że mieszkali w akademiku, w którym panował towarzyski styl życia, i że wszyscy pochodzili ze Słowacji, nawiązała się między nimi przyjaźń. I wtedy okazało się, że dzielą oni nie tylko wspólną przestrzeń życiową, ale także i myśli.
Nazwa Słowacka Nowa Fala została stworzona przez Lukáša Kadlíčkę — kolegę z roku słowackich fotografów. Sami zainteresowani przyznają, że oni nigdy siebie nie postrzegali jako zorganizowanej, czy rewolucyjnej grupy, dlatego też nigdy nie mieli żadnego manifestu. Byli po prostu grupą chłopaków, których talent wywiódł daleko od domu. Przez to, że mieszkali w akademiku, w którym panował towarzyski styl życia, i że wszyscy pochodzili ze Słowacji, nawiązała się między nimi przyjaźń. I wtedy okazało się, że dzielą oni nie tylko wspólną przestrzeń życiową, ale także i myśli.
Reżim totalitarny, cenzura oraz konserwatywny charakter fotografii, to elementy, które nie sprzyjały kreatywnej i wolnej sztuce. Mimo to członkowie Słowackiej Nowej Fali próbowali w fotografii inscenizowanej na nowo przeżyć rzeczywistość, którą widzieli, i zbliżyć się do niej poprzez jej inscenizację. Niewątpliwie szczęściem dla nich było to, że reżimowa cenzura zdecydowanie więcej uwagi poświęcała filmowcom, niż fotografom i dzięki temu mieli oni trochę więcej "wolności twórczej".
Zdaniem krytyków Słowacka Nowa Fala wprowadziła do fotografii artystycznej energię, zabawę i nieskrępowaną wyobraźnię, która łączyła się głównie z elementami fotografii inscenizowanej.
Rondo Sztuki o wystawie
Na stronie Galerii Rondo Sztuki czytamy [1]:
Podstawowy skład członków Słowackiej Nowej Fali pojawił się na Wydziale Fotografii FAMU w Pradze pomiędzy rokiem 1980 a 1982. Pośród ich wykładowców byli Jan Šmok, Pavel Štecha, Jaroslav Krejči, Jaroslav Rajzik, Jiři Všetečka, Petr Tausk, Vladimir Birgus, Miroslav Vojtěchovsky, Clifford Seidling i Vladimir Kozlik. Opowieści ówczesnych studentów opisują ścisły reżim obowiązków, terminów, które należało dotrzymać i dokładnie sformułowanych zadań do wykonania. Jednocześnie w ich opowieściach przewijają się wspomnienia o wolności myślenia, która byłaby nie do wyobrażenia w innych czechosłowackich uczelniach artystycznych. Istotnym powodem liberalnej atmosfery na wydziale był również fakt, że reżim przywiązywał mniejszą wagę do fotografii niż do filmu, który był jego dumą dzięki Studiu Barrandov i wydziałowi filmu na FAMU.Słowacka Nowa Fala, ze swoim multimedialnym podejściem, łączeniem słowa i obrazu, eklektycznymi zapożyczeniami, okazjonalną żartobliwością i, przede wszystkim być może, ze swym wykorzystywaniem pozowanych obrazów oddalała się od modernistycznych postulatów czystej fotografii i wprowadzała do niej elementy myślenia postmodernistycznego. Przed rokiem 1989 i przed upadkiem komunizmu, słowo „postmodernizm” w odniesieniu do fotografii było rzadko w użyciu. Gdy już się pojawiało, zwykle odnosiło się do Słowackiej Nowej Fali.
Fotografowie Słowackiej Nowej Fali swobodnie używali różnorakich mediów, znajdując inspiracje w fotografii współczesnej (zarówno artystycznej jak i nie), łącząc ze sobą fotografię z różnymi formami tekstu i pracując z narracyjnymi i sekwencyjnymi aspektami obrazu. Župnik częściowo ręcznie kolorował większość swych zdjęć; Prekop wypróbowywał możliwości, które dawało mu medium fotografii, od wydrapywania negatywów do odrywania pasków emulsji ze zdjęć; Varga natomiast systematycznie badał potencjał luminografii.W historii sztuki akt może być uznawany za estetyzację przedstawienia cielesności. Jednakże w latach 1970-tych i 80-tych nastąpiło gwałtowne odejście od „piękna” aktu w stronę ciała jako takiego i jego fizyczności. Ludzkie ciało przestało być widziane głównie w kategoriach estetycznych. Coraz częściej podkreślano płciową, społeczną i osobistą tożsamość modela/modelki. Podobną zmianę można zauważyć w Słowackiej Nowej Fali, gdzie, oprócz tradycyjnie estetyzowanych aktów, odnajdujemy bardzo swobodne i żartobliwe podejście do ciała jako nośnika znaczeń społecznych i kulturowych.
Większość komentatorów widziało w Słowackiej Nowej Fali typowo słowacki fenomen, który znalazł dla siebie żyzny grunt w czeskiej akademii filmowej. W tamtym czasie zadowalano się traktowaniem tego zjawiska jako naturalnej części składowej fotografii czeskiej wzbogaconej o „typowo słowacki” element liryczny i humor. Zamiast manifestu wspólnej estetyki, grupę scalało podobne podejście do życia i stosowanie podobnych technik tworzenia fotografii, opartych głównie na pozowaniu i multimediach. Dla tej formacji emocje były ważniejsze niż logika. Nie spoglądali oni na świat ich otaczający, lecz na swój własny świat wewnętrzny.
Członkowie Słowackiej Nowej Fali
Peter Župník
Urodzony 14 sierpnia 1961 roku w Lewoczy, obecnie żyje w Paryżu. W latach 1976–1980 studiował fotografię użytkową w Koszycach, a w latach 1981–1988 studiował fotografię artystyczną na praskiej Akademii Sztuk Scenicznych. Od 1995 roku mieszka w Paryżu. Poświęca się fotografii dokumentalnej i fotografii artystycznej, w których zmienia znaczenie wyświetlanych obiektów za pomocą technik malarskich.
Martin Štrba
Urodzony 26 sierpnia 1961 w Levicach, obecnie znany jest głównie jako operator i dokumentalista. W latach 1976-1980 uczył się fotografii w Bratysławie, a następnie udał się bezpośrednio na FAMU w Pradze. Na swoim koncie ma wieloletnią współpracę ze słowackim reżyserem Martinem Šulíkiem (Czułość, Wszystko, co lubię, Ogród, Orbis pictus, Pejzaż) i czeskim twórcą filmowym Vladimírem Michálekiem. Zdobył trzy Czeskie Lwy za filmy Michálka Anděl
Exit (2000) i Zabić Sekala (1997), a także za zdjęcia do filmu Agnieszki Holland Gorejący Krzew (2013). Jest autorem filmu dokumentalnego Vlna vs. breh o Słowackiej Nowej Fali.
Vasil Stanko
Urodzony 17 marca 1962 roku w Myjavie. W latach 1977–1981 studiował w Bratysławie, a następnie studiował do 1988 roku pod opieką profesora Jána Šmoka na praskiej Akademii Sztuk Scenicznych. Fotografuje akty i kompozycje figuralne.
Jano Pavlík
Urodzonu 28 października 1963 roku w Sninie, zmarł 10 lutego 1988 roku w Pradze. W latach 1972-82 uczył się w szkole w Koszycach, następnie w latach 1982-1988 studiował fotografię artystyczną w Pradze na FAMU. Pavlík często określany jest mianem enfant terrible Słowackiej Nowej Fali. Brak literatury, praktyczny brak działalności wystawienniczej, trudno dostępne zdjęcia, to wszystko, co pozostało po dobrowolnie przerwanej karierze młodego artysty. Dla jednych był ekscentrykiem, dla innych przyjemne odświeżenia w zbyt formalistycznej twórczości Słowackiej Nowej Fali.
Rudo Prekop
Urodzony 13 kwietnia 1959 roku w Koszycach. Ukończył szkołę średnią w Koszycach, specjalizując się w fotografii użytkowej. w 1986 roku ukończył FAMU. Pracował jako asystent kamery w Krátký film Praha, a od 1986 do 2002 roku był niezależnym fotografem. Od 2002 roku jest szefem studia FAMU w Pradze. Zajmuje się głównie czarnobiałą fotografią. Interesuje się symboliką martwej natury, często łączył pozornie różne przedmioty w jedną całość.
Tono Stano
Urodzony 24 marca 1960 w Zlatých Moravcach, obecnie mieszka i tworzy w Pradze. W latach 1975-79 ucyzł się w szkole średniej w Bratysławie, w latach 1980-86 studiował na praskiej FAMU. Zasłynął przede wszystkim dzięki portretom i aktom. Jego najbardziej znanym aktem jest film Zmysł z 1992 roku.
Miro Švolík
Urodzony 13 kwietnia 1960 w Zlatých Moravcach, mieszka i tworzy w Pradze. W latach 1975–1979 ukończył średnią szkołę w Bratysławie w zakresie fotografii użytkowej, a następnie z powodzeniem ukończył FAMU (Wydział Fotografii Artystycznej w Pradze 1981–1987). W swojej twórczości koncentruje się głównie na fotografii połączonej z wieloma elementami artystycznymi i fotomontażem.
Kamil Varga
Urodzony 22 grudnia 1962 w Štúrovie, obecnie mieszka w Pradze. Po ukończeniu szkoły średniej w Koszycach w 1982 r. wyjechał do Pragi, aby studiować na FAMU. W swojej twórczości wykorzystuje luminografię, fotomontaż i różne techniki łączone.
Wystawa w Katowicach
Wśród dzieł artystów obecnych na katowickiej wystawie są czterej przedstawiciele Słowackiej Nowej Fali: Rudo Prekop (1959, Košice, SK), Vasil Stanko (1962, Myjava, SK), Kamil Varga (1960, Štúrovo, SK), Peter Župník (1961, Levoča, SK), ich dwaj czescy koledzy z roku – Jan Pohribný (1961, Praga, CZ) i Jiří Víšek (1960, Prostějov, CZ). Siódmym fotografem prezentującym swoje prace na wystawie jest młodszy od pozostałych słowacki fotograf Robo Kočan (1968, Poprad, SK), którego koncepcyjne porównania i przyjacielskie więzi naturalnie wpisują się do idei wystawy. Autorzy zawsze włączają do projektu wystawy jednego gościa – bliskiego artystycznie fotografa z miasta, w którym odbywa się wystawa. W Katowicach swoje prace prezentuje także Piotr Muschalik z katowickiej Akademii Sztuk Pięknych. [1]
Wystawa Fotografia czechosłowacka lat 80./Członkowie i przyjaciele Słowackiej Nowej Fali dostępna jest do 6 marca w Galerii Rondo Sztuki.
Galeria Rondo Sztuki
40-121 Katowice
Rondo im. Gen. Jerzego Ziętka 1
Godziny otwarcia wystaw:
wtorek - piątek w godz. 13.00 - 19.00 ( w godz. 10.00 -13.00 po zapowiedzi telefonicznej tel. 664 127 432)
sobota-niedziela 11.00 - 19.00
Wstęp wolny
Relacje z innych wystaw znajdziecie, klikając w poniższy przycisk:
Jeśli spodobał Ci się mój wpis, to będzie mi miło, jeśli:
✦ zostawisz tu swój komentarz
✦ polajkujesz mój fanpage
✦ udostępnisz ten wpis swoim znajomym
Podczas pisania tego artykułu korzystałam z:
[1] Fotografia czechosłowacka lat 80./Członkowie i przyjaciele Słowackiej Nowej Fali. W: rondosztuki.pl. Artykuł dostępny online, dostęp 17.02.2020
Ako vzniká vlna. W: sme.sk. Artykuł w j.słowackim dostępny online, dostęp 17.02.2020
Brak komentarzy: