Agáta i słowackie Salem - "Agáta" Denisy Fulmekovej [zapowiedź] - Słowacystka

18.02.2022

Agáta i słowackie Salem - "Agáta" Denisy Fulmekovej [zapowiedź]

Fulmeková przynosi opowieść ze słowiańskiego podwórka, z czasów, gdy kobiety praktykujące ziołolecznictwo, przygotowujące zdrowotne napary były surowo i okrutnie karane.

 
 
Pierwsza słowacka premiera już za rogiem! 8 marca wydawnictwo Książkowe Klimaty wyda powieść Denisy Fulmekovej Agáta w tłumaczeniu Olgi Stawińskiej.
 

Denisa Fulmeková słowackim czytelnikom dała się już poznać z wielu stron, jednak jej ostatnie powieści, które przypadną do gustu miłośnikom fikcji inspirowanej prawdziwymi wydarzeniami, wywołały większe zainteresowanie jej dziełami. Chodzi tutaj o powieści Konvália (2016), Doktor Mráz (2018) i Agáta (2020).

Konvália to opowieść o  zakazanej miłości jej dziadków - franciszkanina i poety Rudolfa Dilonga i żydowskiej dziewczyny. W powieści Doktor Mráz autorka ponownie wraca do okresu klerofaszystowskiego reżimu Państwa Słowackiego. 

 

Jeszcze dawniejszych dziejów Słowacji dotyczy Agáta. Jest rok 1602 i w miasteczku niedaleko ówczesnego Prešporka [Bratysławy], dziś znanym jako Podunajské Biskupice, przed tym Pyspeky [od węg. Pozsonypüspöki], mieszka młoda kobieta, która gorszy wielu ludzi swoim niekonwencjonalnym małżeństwem. Chociaż historia jest częściowo fikcyjna, jej główna bohaterka istniała naprawdę. 

 

Denisa Fulmeková sięgnęła bowiem do historii pierwszej spalonej czarownicy w Prešporku. Chociaż miało to miejsce ponad 400 lat temu to siła tej historii i jej znaczenie nic nie straciły.


Słowackie wydanie Agáty wyszło w 2020 roku

Na stronie wydawnictwa czytamy:

O Salem, dzięki książkom i filmom wiemy sporo. A co wiemy o słowackich Podunajskich Biskupicach, w których mieszkała Agáta?

Denisa Fulmeková przynosi opowieść ze słowiańskiego podwórka, opowieść z czasów, gdy kobiety praktykujące ziołolecznictwo, przygotowujące zdrowotne nalewki i napary, lub po prostu kobiety niezamężne były surowo dyscyplinowane i okrutnie karane.

Rozgrywająca się w XVII wieku powieść porusza wciąż aktualne kwestie lęku przed kobietami, ich siłą, wiedzą i samodzielnością. Oszczędna w środkach Agáta to smutna i przerażająca historia ubogiej zielarki skazanej na śmierć „za czary”. Opowieść, która, pomimo tragicznego zakończenia, niesie nadzieję na wygraną w walce o prawo do ciała i życia kobiet.

Po lekturze Agáty Denisy Fulmekovej myślę o ostrym słońcu, które padało na udręczoną i poniżoną bohaterkę, gdy w maju 1624 roku dopełnił się jej los. Myślę jeszcze o krzywdzie, której nie sposób wybaczyć, i o żalu, że się nie odstanie. Denisa Fulmeková w oszczędny, niemal kronikarski sposób opisuje losy Agáty oskarżonej o czary. Pokazuje, jak działa mechanizm władzy i przemocy wobec kobiet, a także pozornie nieszkodliwe rzucanie oszczerstw. Fulmeková tworzy zimny, surowy świat, w którym potrzeba miłości, bliskości i bezpieczeństwa nigdy nie zostanie zaspokojona. Agáta – tak jak przez całe życie – w sądnym dniu była bowiem sama. Współczucie i zrozumienie natomiast płynie tylko z jednej strony – od czytelnika.

Urszula Honek

Fragment:

Kiedy świętej pamięci babcia mówiła jej to, co usłyszała od kobiet przed kościołem, na przykład że Agátka podoba się temu czy innemu chłopcu, dziewczynka nie brała tego na poważnie. Jej się bowiem nie podobał żaden. Wszyscy byli jakby z jednej gliny ulepieni. Na oko zaradni i silni, ale nietrudno było przewidzieć, co się z nimi stanie za kilka lat: rozpiją się jeszcze bardziej, zaczną się awanturować w domu i ubliżać swoim żonom. Takie przypadki były na wyciągnięcie ręki, więc Agáta nie mogła nie widzieć prostactwa i prymitywizmu swoich niedoszłych zalotników, maskowanych jeszcze młodzieńczą świeżością. W dziewczynie płonęło pragnienie prawdziwej miłości, którego nie chciała poświęcić, żeby tak po prostu zostać mężatką. Babcia do niczego jej nie zmuszała, ale po tym jak zaczęła tracić zdrowie, coraz częściej wyrażała swoje obawy: „Jeśli z nikim się, Agátko, nie zwiążesz, będą się na tobie ostrzyć plotkarskie języki”.

 

Agáta ukazuje się pod moim patronatem medialnym!

Premiera już 8 marca



Agáta

Tytuł oryginalny: Agáta
Autor: Denisa Fulmeková
Tłumaczenie: Olga Stawińska
Wydawnictwo: Książkowe Klimaty
Data polskiej premiery: 08.03.2022
Liczba stron: 168
 

Kliknij w poniższy przycisk i przeczytaj recenzję:


 

Notka biograficzna

 

Denisa Fulmeková (ur. 11 maja 1967 r. w Bratysławie)

Absolwentka dziennikarstwa Uniwersytetu Komeńskiego w Bratysławie. Prozaiczka, poetka, redaktorka i publicystka. Debiutowała pod pseudonimem Mina Murrayová zbiorem opowiadań Tak čo teda? (2001). Z Petrem Macsovszkym napisała książkę dotyczącą losów bratysławskiej bohemy Klebetromán (2004). Dwukrotnie nominowana do prestiżowej słowackiej nagrody Anasoft Litera za powieści Konvália (2016) i Doctor Mráz (2018). W 2019 roku opublikowała swoją pierwszą książkę dla dzieci Ňuňo. Słowackie wydanie Agáty ukazało się w 2020 roku.


 

Olga Stawińska (ur. 1986 r. w Krakowie)

Tłumaczka na swoim koncie ma już tłumaczenia Domu Głuchego Petera Krištúfka i Rivers of Babylon Petera Pišťanka. Więcej informacji o tłumaczce znajdziesz tu.


Więcej postów o literaturze słowackiej i książkach związanych ze Słowacją znajdziecie tutaj:

Jeśli spodobał Ci się mój wpis, to będzie mi miło, jeśli:

✦ zostawisz tu swój komentarz

✦ polajkujesz mój fanpage 

✦ udostępnisz ten wpis swoim znajomym

 

Brak komentarzy: