Dobre wiadomości ze Słowacji - styczeń 2025 - Słowacystka

31.01.2025

Dobre wiadomości ze Słowacji - styczeń 2025

Słowacja dobre wieści

Kolejna porcja dobrych wiadomości ze Słowacji. Co dobrego wydarzyło się na Słowacji w styczniu?

 

Oto i porządna dawka dobrych wiadomości ze Słowacji. Jeśli przegapiliście poprzednie, to zapraszam tutaj
 
Najważniejszą dobrą wiadomością (a przynejmniej dla mnie 😉) jest to, że od stycznia Dobre wiadomości przekroczyły granice i dotarły z powrotem na Słowację. W miesięczniku Polaków na Słowacji Monitor Polonijny będę co miesiąc dzielić się tym, co daje nadzieję i inspiruje. Pierwszy artykuł już jest na świecie i możecie go przeczytać tutaj.

1. Kultura

 

Pierwsza wystawa romskiego artysty

W Galerii Wschodniosłowackiej w Koszycach trwa wystawa „Jen se mnou slyšíš trávu růst”. Przedstawia ona twórczość Rudolfa Dzurka, romskiego artysty pochodzenia słowackiego, który był wyrazistym zjawiskiem w czeskim środowisku artystycznym. Na jego życie wpłynął wyjazd rodziny z rodzinnej wschodniej Słowacji do północnych Czech po II w.ś. W wieku 30 lat zapoznał się z techniką tłuczonego szkła, którą przez resztę życia rozwijał jako artysta samouk, tworząc z niego barwne obrazy. Chociaż przed rewolucją był dobrze znany wśród intelektualistów i dysydentów, na Słowacji jest nadal jednym z najbardziej nieznanych artystów. Wystawa trwa do 30 marca.

 

 

Miasto Martin adoptowało grób w Pradze

Martin jest pierwszą słowacką gminą, która wzięła udział w programie adopcji grobów w Pradze. Wraz z Boženą Němcovą, czy braćmi Čapek na Wyszehradzie spoczywa także słowacki malarz Cyprian Majerník. W czeskiej metropolii spędził dużą część swojego życia i tutaj zmarł. Wiceprezydent miasta mówi, że ocalenie grobu słowackiego malarza jest obowiązkiem miasta, ponieważ w mieście znajduje się Cmentarz Narodowy i w ten sposób wychodzi on także poza granice kraju. W przyszłości rada miasta przedyskutuje możliwość przeniesienia grobu do Martina. Tymczasem miasto za 320 euro na 10 lat adoptowało grób w Pradze.

 

Zdena Studenková odmówiła przyjęcia nagrody od Pellegriniego: W obliczu tego, co dzieje się w kulturze, musiałam podziękować

W sobotę prezydent Peter Pellegrini po raz pierwszy przyznał odznaczenia państwowe. Aktorka Zdena Studenková odmówiła przyjęcia nagrody od Pellegriniego. „Grzecznie podziękowałam. Gdyby to było w innych okolicznościach, nie miałabym z tym problemu, uważałabym to za zaszczyt, ale biorąc pod uwagę to, co dzieje się w kulturze, nie mogłabym tego zrobić” - mówi. Według niej „nikt nie rozwiązuje sytuacji w kulturze, a ona tylko się pogarsza”.

 

Pomnik wolności słowa upamiętni Jána i Martinę

Kraj Trnawski ogłosił przetarg na budowę Pomnika Wolności Słowa, który stanie w miejscowości Veľká Mača w powiecie Galanta, aby upamiętnić dziennikarza śledczego Jána Kuciaka i jego narzeczoną Martinę Kušnírovą. Pomnik stanie na ziemi, na której pierwotnie stał dom Jána Kuciaka i Martiny Kušnírovej, gdzie oboje stracili życie z rąk mordercy w lutym 2018 roku. W grudniu 2021 roku ogłoszono konkurs na pomnik. Jury wybrało spośród 30 zgłoszeń wybrało propozycję o nazwie Ogród autorstwa Benjamína Brádňanskiego, Víta Halady i Martina Piačka. Zwycięski projekt bazuje na nachyleniu terenu, które wywołuje poczucie braku równowagi i ciągłej zmiany.  


2. Turystyka

 

Wyszukiwarka tras rowerowych po Raju

Miłośnicy jazdy na rowerze na Spiszu i Słowackim Raju mają teraz do dyspozycji nową online wyszukiwarkę tras i propozycji wycieczek rowerowych. Oferuje ona łącznie dziewiętnaście tras rowerowych. A turyści mogą wybierać spośród 48 punktów startowych, tj. miejscowości lub obiektów turystycznych. W wyszukiwarc, która znajduje sie na stronie vraji.sk można filtrować trasy  według trudności, długości, przewyższenia, czasu przejazdu lub punktu początkowego. Według regionalnej organizacji turystyki rowerzyści nie będą już musieli zabierać ze sobą drukowanego przewodnika i mapy. Każda z tras zawiera przejrzystą mapę, profil wysokości, szczegółowy opis, galerię zdjęć i materiały do pobrania, w tym plik do nawigacji.



Bratysława będzie miała centrum architektury i urbanistyki

Metropolitný inštitút Bratislavy (MIB) otworzy jesienią centrum architektury i urbanizmu TU-BA, zlokalizowane na rogu ulic Štúrovej i Medenej. Centrum ma służyć jako przestrzeń do spotkań architektów, ekspertów, deweloperów, przedstawicieli miasta oraz mieszkańców, umożliwiając dyskusje na temat urbanistyki i przestrzeni publicznych. W nowej powstałej przestrzeni  przewiduje się również współpracę z organizacjami zajmującymi się np. ekologią, zrównoważonym rozwojem i planowaniem miejskim. W obiekcie powstanie też kawiarnia i strefa informacyjna, czytelnia, przestrzeń na wykłady, wystawy lub konferencje oraz przestrzeń, w której z czasem zostanie dodany fizyczny model miasta. Otwarcie na jesień.

 

O tym jak zmieniała się nazwa miasta na przestrzeni wieków przeczytasz tutaj:
Bratysława niejedno imię miała... i ma

A o tym, jak komuniści potraktowali stare miasto przeczytasz tutaj:
Jak komuniści wyburzyli część bratysławskiego starego miasta

 

Liczba turystów na Zamku Orawskim przekroczyła magiczny próg

Zamek Orawski, położony na malowniczym wzgórzu nad rzeką Orawą, jest jednym z najważniejszych zabytków w regionie, który przyciąga turystów z różnych zakątków świata. W 2024 roku liczba odwiedzających osiągnęła rekordowy poziom 200 334 osób, co stanowi wzrost o prawie 8 procent w porównaniu do roku poprzedniego. Największą grupę odwiedzających stanowili turyści ze Słowacji (55,82%). Polacy stanowili 15,4 procent odwiedzających, a turyści z Czech 3,78 procent. Po raz ostatni tak dobre wyniki odnotowano w 2008 roku.

Wiesz, że Zamek Orawski już kilkukrotnie był filmową siedzibą Draculi?


Ryanair otwiera połączenie lotnicze na trasie Bratysława-Gdańsk. Nie wyklucza dodania kolejnych tras do Polski

Ryanair rozszerza swoją ofertę połączeń z bratysławskiego lotniska im M. R. Štefánika. Od 1 kwietnia do swojej oferty irlandzki przewoźnik dodaje trzy razy w tygodniu połączenie do Gdańska. I to wcale nie żart, bilety można już rezerwować. Dzięki temu połączeniu, zarówno Polacy mieszkający na Słowacji, jak i Słowacy pragnący odwiedzić Polskę i Bałtyk, będą mieli łatwiejszy dostęp do obu krajów. Będzie to świetna okazja wzajemnego odkrywania, bo jak pokazują statystyki Polska ciągle jest krajem nieodkrytym przez Słowaków. Przewoźnik nie wyklucza, że w przyszłości doda także połączenie do Warszawy


Już niedługo spędzisz noc na zamku w Trenczynie.  Zamek czeka wiele zmian

W przyszłym roku rekordowe pieniądze zostaną zainwestowane w zamek w Trenczynie. Stanie się tak dzięki pieniądzom z funduszy UE, które są przeznaczone na inwestycje w ramach projektu Europejskiej Stolicy Kultury 2026. Pierwsze prace rekonstrukcyjne rozpoczną się za kilka miesięcy i przyniosą nie tylko zrekonstruowane obiekty, ale także udostępnią odwiedzającym wcześniej niedostępne przestrzenie, wprowadzą nowoczesne ekspozycje i nowe możliwości wykorzystania zabytku na imprezy. Nowością będzie także możliwość wykupienia noclegu na zamku.

 

Znasz legendę o studni znajdującej się na trenczyńskim zamku?

 

Narciarskie Oscary rozdane. Gdzie jest najlepszy ośrodek narciarski na Słowacji?

Co roku portal World Ski Awards przyznaje tzw. narciarskie Oscary dla najlepszych ośrodków zimowych i obiektów noclegowych w sektorze turystyki zimowej. Od 2013 roku głosy ekspertów i turystów decydują o tym, kto znajdzie się w prestiżowym rankingu najlepszych miejsc na zimowy urlop. Według portalu, najlepszym ośrodkiem narciarskim na Słowacji jest ponownie Jasná Nízke Tatry, najlepszym hotelem narciarskim jest Grand Hotel Kempinski High Tatras, a zwycięstwo w kategorii „Najlepszy butikowy hotel narciarski” obronił Hotel FIS Jasná.

 

Jeśli chcesz się dowiedzieć, jak powstawał i rozwijał się ośrodek Jasná Nízke Tatry
w Dolinie Demianowskiej to zajrzyj tutaj:
Dolina Demianowska: Od peryferyjnego regionu
do ważnego centrum turystyki na Słowacji

 

Ekstremalnie absurdalne prasowanie na Kľaku

Słowacy i zagraniczni turyści gromadzili się pod małofatrzańskim Kľakiem, aby poprasować na samym szczycie. Wspinali się na górę z żelazkiem i deską do prasowania. Chociaż ludzie weszli na szczyt z przedłużaczem, to nikt nie odważył się wnieść na górę generator prądu. Co tylko potęgowało absurdalność całej koncepcji - uczestnicy prasowali na niby. Choć czynność ta nie ma głębszego sensu, to cieszyła się zaskakującą popularnością. Na szczycie prasowało niemal 70 osób. Akcja zmotywowała do ruchu również osoby, które na co dzień z turystyką nie mają nic wspólnego. Prasowanie w ekstremalnych warunkach mimo swojej absurdalności wywołało wiele pozytywnych reakcji.

 

Parking rowerowy cieszy się coraz większą popularnością

Pierwszy automatyczny parking rowerowy na Słowacji został otwarty 5 lat temu w Trnawie. Wysoki na ponad 11 metrów parking może pomieścić 118 rowerów. Zdarzały się już przypadki, że w letnie dni był on  całkowicie zapełniony. „W 2024 roku odnotowaliśmy ponad 33 000 depozytów, ze średnią miesięczną wynoszącą prawie 3000. Rekord wyniósł prawie 3700 rowerów przechowywanych w ciągu jednego miesiąca. Jesteśmy bardzo zadowoleni, że automatyczna przechowalnia rowerów spełnia swoje zadanie i ludzie coraz chętniej korzystają z niej na co dzień” - mówi  Veronika Majtánová, rzeczniczka Urzędu Miasta Trnava.

Z mostu będzie promenada. Rozpoczęto przemianę starego mostu kolejowego w Trenczynie

Do lata 2026 r. w Trenczynie prawie 250-metrowy most przemieni się w zieloną promenadę, która połączy oba brzegi rzeki Wag. Przebudowa będzie kosztować ponad 10 milionów euro i zostanie sfinansowana z funduszy europejskich w ramach projektu Europejskiej Stolicy Kultury (ESK) 2026. Dzięki tym środkom powstanie tak zwany Fiesta most, który oprócz promenady i zieleni będzie obejmował także restauracje, bistra, kawiarnie i obiekty sportowe.  Będzie to wyjątkowy projekt, którego nie znajdzie się w żadnym innym słowackim mieście, dlatego władze miasta mają nadzieję, że przyciągnie on do miasta turystów.

 

3. Sport


Mistrzostwa świata w rzeźbieniu w lodzie

W Tatrach Wysokich odbyły się 11. mistrzostwa świata w rzeźbieniu w lodzie TATRY ICE MASTER 2025. Spotkało się tam 20 rzeźbiarzy z różnych krajów świata. Oprócz lokalnych artystów byli też artyści z Czech, Węgier, Polski, Austrii, Anglii, Kenii, Indonezji, Japonii i Mongolii. Rzeźbiarze tchnęli życie w 50 ton lodu, z których powstało 35 unikalnych lodowych rzeźb.  Jedna część rzeźb powstała bok budynku kolejki linowej na szczycie Hrebienka (Smokowieckiego Siodełka), a druga znajduje się w drugiej kopule obok Tatrzańskiej Świątyni  Lodowej.

 

Królowa prawej ręki

Nikt już nie ma wątpliwości, że 24-letnia Barbora Bajčiová jest najlepsza na świecie. Pod koniec grudnia po raz drugi pokonała legendę armwrestlingu Gabrielę Vasconcelos i została królową prawej ręki. Orawianka czekała na tę walkę prawie dwa lata i musiała lecieć aż do Ameryki, aby ją rozegrać. Odbyła się ona w ramach prestiżowej organizacji King of the Table, w Atlantic City. Pochodząca z Žaškova zawodniczka zdobyła już w 2024 roku tytuł mistrzyni świata w organizacji East vs West. W Stambule pokonała Litwinkę Egle Vaitkute. Jak sama Barbora przyznaje, jest w takim momencie, że nie ma się już z kim mierzyć, bo wszystkie swoje idolki i najlepsze zawodniczki pokonała.

 

Zaledwie 14-letni Sebastian z Lunika IX pokazuje, że gdy sie chce można osiągnąć naprawdę wiele

Dorastając w środowisku, w którym sport często nie jest priorytetem, jest żywym dowodem na to, że nawet trudne warunki mogą zrodzić wielki talent. 14-letni Sebastian z owianego złą sławą Lunika IX za kilka tygodni weźmie udział w MŚ MMA w Indonezji. Mimo sukcesów, Sebastian twardo stąpa po ziemi. „Sebastian wyróżnia się talentem i ambicją. Ma dobre wyniki sportowe, jego zachowanie i frekwencja w szkole są w porządku, ma poukładane w głowie, ciężko trenuje, bo chce coś osiągnąć.” - mówi Peter Furman, nauczyciel


Coś dla oka i ciała. Po wyścigu zabytkowych aut na śniegu zasadzą drzewa

Oravská Lesná była miejscem niekonwencjonalnego wyścigu. Podczas imprezy pod nazwą Ice wheels zabytkowe auta rywalizowały w jeździe po śniegu. W czwartek, 16 stycznia, 20 zawodników przyjechało do ośrodka narciarskiego Orava Snow w Oravskiej Lesnej, aby pojeździć po śniegu. Zaprezentowali się na zabytkowych samochodach marek takich jak BMW, Porsche, Mercedes, Škoda, Ford i Wikov. Najstarszy samochód pochodził z 1930 roku. W ramach rekompensaty za zanieczyszczenia wytworzone przez zabytkowe auta organizatorzy zobowiązali się do zasadzenia drzew w jednej z największych orawskich wiosek.


4. Inne

 

Słowacja to Europa

„Dość Rosji” - krzyczy tłum na proteście na placu Wolności w Bratysławie. Wśród protestujących są przedstawiciele kilku pokoleń. Ludzie trzymają różne transparenty, słowackie flagi i flagi Unii Europejskiej.„Jesteśmy odpowiedzialni za przyszłość Słowacji i jej pozycję w wolnej i demokratycznej Europie. Nasza determinacja jest jasna, będziemy organizować protesty, petycje i inne pokojowe działania, aby pokazać, że zależy nam na Słowacji. To nie tylko walka z polityką tego rządu, to walka o wartości, które nas jednoczą” - to tekst, który był odczytany podczas piątkowych protestów w wielu słowackich miastach.


Pracownicy kopalni i elektrowni przekwalifikowani na kucharzy, stolarzy, cukierników i trenerów fitness

Łącznie 763 byłych pracowników kopalni i elektrowni węglowej przeszło przekwalifikowanie. To dzięki projektowi Wspieranie Zatrudnienia w regionie Górnej Nitry uczestnicy, którzy stracili pracę w wyniku ograniczenia wydobycia węgla, zdobyli nowe umiejętności. Górnicy najczęściej wybierali kursy z zakresu bezpieczeństwa pracy, kursy spawalnicze, z zakresu instalacji systemów fotowoltaicznych, kursy komputerowe i językowe. Byli jednak i tacy, którzy przekwalifikowali się na mechaników samochodowych, kucharzy, stolarzy, cieśli, cukierników, trenerów fitness, masażystów, a nawet tatuażystów.


Najdłużej urzędujący słowacki Mikołaj przechodzi na emeryturę

Chociaż wiele osób co roku przebiera się za Mikołaja, tylko jeden zakochał się w czerwonym płaszczu i białej brodzie tak bardzo, że pozostał wierny tradycji przez pół wieku. Pan Štefan, który stał się symbolem zbliżających się Świąt Bożego Narodzenia w Rożniawie i był najdłużej pracującym słowackim Mikołajem, właśnie zakończył swoją służbę i odchodzi na zasłużoną emeryturę. Štefan Gerža po raz pierwszy pełnił rolę Mikołaja w 1974 roku, przez zupełny przypadek - zastąpił kolegę, który tego dnia nie mógł być na miejscu i zrobić niespodzianki dla dzieci.

 

Mam nadzieję, że dowiedzieliście się czegoś pozytywnego i nowego!


Jeśli spodobał Ci się mój wpis, to będzie mi miło, jeśli:

✦ zostawisz tu swój komentarz 

✦ polajkujesz mój fanpage 

✦ udostępnisz ten wpis swoim znajomym

 

Brak komentarzy: